Japonia pociągiem stoi. Dojedziemy nimi szybko i wygodnie w prawie każdy zakamarek kraju. Czasem jednak przychodzi taki moment, kiedy człowiek ma ochotę poczuć odrobinę wolności. Zapomnieć o rozkładzie jazdy, nie liczyć przystanków, nie martwić się o miejsca siedzące. Zamiast tego wolimy trzasnąć drzwiami, zapiąć pasy i wyruszyć przed siebie samochodem po Japonii. Wynajęcie samochodu w Japonii jest łatwiejsze niż się wydaje. W niniejszym poście opowiemy Wam co zrobić by po Japonii poruszać się (prawie) własnymi czterema kółkami.
Wynajem auta – kiedy warto?
Przemieszczanie się po Japonii środkami zbiorowego transportu, szczególnie pociągami, jest szybkie i wygodne. Czy więc opłaca się pożyczać auto? Jak zawsze, to zależy. Jeśli planujecie podróżować po popularnych wśród turystów miejscowościach i pozostajecie w okolicy miast – raczej nie. To samo dotyczy osób, które planują przemieszczać się pomiędzy głównymi ośrodkami Japonii – dla nich najlepszym rozwiązaniem będzie zapewne JR Pass. Jeśli jednak chcecie nieco zboczyć z „ubitego szlaku”, zobaczyć bardziej górzyste części kraju to warto się nad tym zastanowić. Samochód będzie szczególnie wygodny, jeśli planujecie zwiedzać części Japonii o nieco mniej rozwiniętej sieci komunikacyjnej – należą do nich na przykład Shikoku, Okinawa, Hokkaido oraz częściowo Kyuushu. W takim przypadku posiadanie samochodu pozwoli Wam zobaczyć miejsca, do których inaczej dotrzeć byłoby trudno. Dodatkowo, z za okien samochodu pooglądać można nieco inną, bardziej prawdziwą Japonię.
Wypożyczenie samochodu
Jak zabrać się za wypożyczenie samochodu? Najlepiej zacząć od znalezienia okolicznych wypożyczalni i porównania ofert. Jak w większości krajów znajdują się one najczęściej na lotniskach i w centrach miast. W Japonii, co wygodne, wypożyczalnie znajdziemy też w okolicach większych stacji kolejowych. Jeśli planujemy podróżować po Japonii samochodem po raz pierwszy, albo nie jesteśmy pewni swoich sił jako kierowcy, szczególnie, że w Japonii obowiązuje ruch lewostronny, warto wybrać wypożyczalnię oddaloną nieco od centrum miasta lub wręcz na obrzeżach. Unikniemy „przedzierania się przez miasto” przed wyjazdem w trasę.
W Japonii działa wiele wypożyczalni, zarówno międzynarodowych sieciówek jak i lokalnych firm. Większość z nich ma angielskie strony internetowe, co pozwala łatwo i szybko zapoznać się z ich ofertą oraz zarezerwować auto. Jeśli chodzi o samą obsługę, to jak zwykle w Japonii z angielskim bywa różnie. Na pewno jednak jakoś uda się dogadać.
Aby pożyczyć Japonii samochodu musimy mieć przy sobie polskie prawo jazdy oraz międzynarodowe prawo jazdy wydane według konwencji genewskiej (1949). Poza tym musimy wylegitymować się paszportem i być osobą dorosłą. Większość wypożyczalnie wymaga posiadania karty kredytowej.
Rodzaje aut i opcje
Jak wszędzie dostępne auta oraz ich ceny różnią się pomiędzy wypożyczalniami. Średnia cena za dobę za wypożyczenie niewielkiego auta (kompakt, klasa A) to 5000-7000 yenów. Oczywiście dostępne są też wyższe klasy a nawet samochody sportowe czy minivany. Ceny za tego typu pojazdy będą odpowiednio wyższe. Znaczna większość aut dostępnych do wypożyczenia w Japonii to pojazdy wyposażone w automatyczną skrzynię biegów. Także samochody z napędem hybrydowym są w Japonii bardzo popularne i często trafimy na nie w wypożyczalniach.
Większość firm wypożyczających auta, poza wyborem klasy pojazdu, pozwala też na dobranie dodatkowych akcesoriów jak nawigacja samochodowa czy karta ETC. Ta druga jest szczególnie przydatna, ponieważ pozwala na bezgotówkowe przejazdy po japońskich autostradach. Wystarczy umieścić ją w czytniku w samochodzie, a opłata zostanie pobrana automatycznie w momencie przejazdu przez bramkę na autostradzie oznaczoną logo ETC (w praktyce logo to ma większość bramek). Zwalnia nas to z konieczności martwienia się o opłaty autostradowe czy posiadania przy sobie zapasu gotówki. Wykorzystaną przez nas kwotę zapłacimy w wypożyczalni w momencie zwrotu auta.
Wypożyczając auto warto zastanowić się też nad zakupem dodatkowego ubezpieczenia. Chociaż wszystkie auta są ubezpieczone, to wiele wypożyczalni umożliwia dokupienie dodatkowego pakietu. W praktyce oznacza to, że przy standardowym ubezpieczaniu, w przypadku wypadku, stłuczki lub porysowania samochodu, płacimy z własnej kieszeni określoną kwotę a ubezpieczyciel pokrywa resztę. Dodatkowe ubezpieczenie pozwala ograniczyć kwotę płaconą przez wypożyczającego lub wręcz obniżyć ją do zera.
Jak się jeździ po Japonii
Przede wszystkim lewą stroną, co bez wątpienia może być pewnym wyzwaniem dla polskich kierowców. Przestawienie się na jeżdżenie po przeciwnej stronie drogi dla niektórych osób będzie stosunkowo proste, dla innych niekoniecznie. Jak ćwiczyć? Trudno powiedzieć, w naszym przypadku aby zorientować się „jak to wszystko działa” pomocne było pojeżdżenie po mieście na rowerze. Dodatkowo część znaków drogowych jest nieco inna i może być myląca dla polskiego kierowcy. Podstawowe zasady odnośnie ruchu drogowego w Japonii można znaleźć np. na stronie JAF.
Drugą trudnością jest poruszanie się po miastach, szczególnie po małych lokalnych uliczkach. Panuje tam w zasadzie jedna zasada – najpierw piesi i rowery – potem samochody, Trzeba więc zachować szczególną ostrożność i dopasować prędkość do warunków. Ograniczenie w takich miejscach to zwykle 30 km/h ale w praktyce często poruszamy się jeszcze wolniej. Do tego bywa bardzo ciasno i wiele dróg jest jednokierunkowych.
Z drugiej strony jak tylko wydostaniemy się z centrum miasta jazda staje się prawdziwą przyjemnością. Zarówno drogi szybkiego ruchu jak i drogi krajowe są wygodne i umiarkowanie zatłoczone. Jedynie wjeżdżając w góry musimy spodziewać się wąskich przejazdów, często na jeden samochód na raz. Ograniczenie prędkości poza miastem to zwykle 50 km/h na krajowych drogach i 80 km/h na drogach szybkiego ruchu. Nie spotkamy w Japonii osób pędzących 200km/h na autostradzie, jeśli Japończycy przekraczają prędkość, co zdarza się sporadycznie to o nie więcej niż o 10-20 km/h. Wszystko to sprawia, że chociaż jedziemy dość powoli, to za to w przyjemnej atmosferze relaksu. Dodatkowo jest to jazda bardzo ekonomiczna, szczególnie, że japońskie samochody skonfigurowane są tak, aby palić najmniej właśnie przy tego przedziału prędkościach.
Autostrady, bramki oraz przydrożne parkingi
Właściwie wszystkie autostrady i drogi szybkiego ruchu są w Japonii płatne – wzór wyliczania opłaty za przejazd jest dość skomplikowany, ale w dużym przybliżeniu możemy powiedzieć, że wynosi nieco ponad 2800 yenów za 100 kilometrów. W Internecie łatwo znajdziecie strony, które pozwolą Wam wyliczyć cenę za przejazd z punktu A do punktu B. Opłaty za przejazd pobierane są na bramkach, za przejazd zapłacimy gotówką, kartą kredytową lub wspomnianą kartą ETC. Jeśli nie macie w aucie karty ETC, należy wybrać bramkę oznaczoną znakami ”一般” (standardowa) na zielonym tle. Te bramki umożliwiają płatność gotówką lub kartą. Jeśli korzystacie z karty ETC to szukajcie bramek oznaczonych „ETC” na niebieskim tle.
Co zrobić, żeby nie płacić? Zwykle możliwe jest też wybranie na nawigacji opcji „unikanie opłat”, co pozwoli nam ominąć drogi płatne, ale może znacznie wydłużyć podróż.
Michi no eki
Podróżując drogami szybkiego ruchu samochodem po Japonii każdy ma od czasu do czasu ochotę na przerwę. Japonia i na to jest przygotowana. Przy każdej większej drodze znajdziemy tak zwane „michi no eki” („dworce przydrożne”) czyli japońskie odpowiedniki naszych MOPów. Możemy się tu zatrzymać, skorzystać ze (zwykle bardzo czystej!) toalety, przekąsić coś lub napić się kawy. Wyrzucimy też śmieci, co jest o tyle istotne, że Japonia znana jest z braku ogólnodostępnych koszy.
Co ciekawe michi no eki pełnią nieco więcej funkcji niż przydrożne parkingi w Polsce – znajdziemy tu sklepiki z lokalnymi specjałami: meibutsu, restauracje, punkty obsługi turystów. Wiele takich miejsc stanowi nie tylko przestrzeń do odpoczynku dla kierowców ale też punkt promocji regionu czy nawet miejsce spotkań lokalnej społeczności. Oczywiście podróżując napotkamy bardzo różne michi no eki, będą takie, które same w sobie potrafią być celem wyjazdu z atrakcjami i restauracjami oraz te nieco podupadłe, które czasy świetności mają już za sobą. W każdym razie warto się zatrzymać, bo każde takie miejsce ma coś do zaoferowania.
Parkowanie
Jazda samochodem po Japonii może być bardzo przyjemna, ale jak zawsze, w końcu trzeba się zatrzymać. I tu polski kierowca może przeżyć delikatny szok kulturowy – parkowanie w Japonii nie jest ani łatwe ani tanie. Przede wszystkim w większości miast i miejscowości w Japonii nie ma parkowania „przy ulicy”. Aby zatrzymać auto, należy najpierw znaleźć miejsce, zwykle na płatnym parkingu. Wyjątkiem są miejsca przy ulicach dużych miast o ile są wyraźnie oznaczone (ale i te miejsca są prawie zawsze płatne).
Parkingi hotelowe
Nie wszystkie japońskie hotele zapewniają miejsca parkingowe. Powiedziałabym nawet, że w przypadku noclegów w centrach miast, hotele z parkingami stanowią zdecydowaną mniejszość. Hotel z darmowym parkingiem w Tokyo czy Kyoto to zjawisko jeszcze rzadziej spotykane.
Z drugiej strony, im dalej od głównych ośrodków tym o darmowy parking hotelowy łatwiej. W całej Japonii, szczególnie w turystycznych regionach, znajdziemy ogromne hotele, często pozostałości po boomie z lat siedemdziesiątych, z setkami pokojów i ogromnymi parkingami. Także mniejsze opcje noclegowe położone w gorzej skomunikowanych miejscach zapewniają możliwość zaparkowania. Im dalej od miejskiego zgiełku tym powinno być łatwiej.
Parkingi przy atrakcjach
Parkingi przy atrakcjach działają bardzo podobnie jak te w Polsce – zwykle znajdują się w pobliżu miejsca do którego zmierzamy i oferują możliwość pozostawienia samochodu na od kilku godzin po cały dzień za stałą kwotę (zwykle między 500 a 1000 yenów).
Aby ułatwić sobie życie, jeśli jedziemy w konkretne miejsce, zwiedzić zabytek, odwiedzić restaurację, to warto poszukać parkingu jeszcze na trasie. Zwykle wystarczy wejść na stronę danej lokalizacji aby zapoznać się z polecanymi opcjami zaparkowania. Pomóc mogą też mapy google. W większości wypadków nie powinniśmy mieć problemów z zaparkowaniem. Dodatkowo większość sklepów konbini, super marketów czy przydrożnych restauracji oferuje miejsca parkingowe dla klientów.
Parkingi miejskie
Wreszcie, z pomocą przychodzą sieci parkingów. Znajdziemy je wtłoczone w zakamarki miast, są to często niewielkie place parkingowe na kilka-kilkanaście samochodów. Sposób parkowania jest stosunkowo prosty – wybieramy miejsce postojowe i na nie wjeżdżamy. Po kilku minutach uruchomi się blokada, która zablokuje samochód od dołu uniemożliwiając wyjazd. Aby opuścić parking będziemy musieli opłacić postój w pobliskim automacie – wybieramy numer miejsca postojowego za które chcemy zapłacić i uiszczamy wskazaną przez automat kwotę przy pomocy gotówki lub karty (uwaga: nie wszystkie automaty obsługują karty, więc lepiej mieć w portfelu pewien zapas gotówki).
Opłaty za postój na takich parkingach są zwykle naliczane w zależności od spędzonego na nim czasu – zwykle co 30 minut lub co godzinę. Dodatkowo większość parkingów oferuje maksymalną kwotę, po której opłata nie będzie się zwiększać. Czyli, parkowanie kosztuje np. 200 yenów za pół godziny, ale nie więcej niż 1500 yenów za dzień. Ceny parkingów w nocy są niższe, zwykle za postój przez całą noc (np. 20:00 do 8:00 rano) zapłacimy stałą kwotę w granicach 500-1000 yenów.
Tankowanie
Zasadniczo napotkamy dwa rodzaje stacji: „full service” oraz „self” (セルフ). Na stacji full service zostaniemy w pełni obsłużeni przez jej pracowników, nie będzie nawet konieczności wysiadania z auta. Już po wjeździe zostaniemy pokierowani do właściwego dystrybutora i poproszeni o zgaszenie silnika. Następnie obsługa spyta jaki rodzaj paliwa, ile chcemy zatankować oraz o formę płatności. Nasza 95tka to po japońsku „Regyuraa” (レギュラー), naturalnie wypożyczając samochód dobrze jest upewnić się co należy do niego tankować. Pełny bak po japońsku to „mantan” (満タン).
Z kolei stacje stacje samoobsługowe działają nieco inaczej niż w Polsce, za to podobnie jak w Stanach Zjednoczonych. Przy dystrybutorze znajduje się ekran na którym wybrać należy z góry formę płatności – dopiero gdy zostanie ona zaakceptowana możliwe będzie rozpoczęcie tankowania. Zwykle da się też wybrać język angielski. Na stacjach samoobsługowych także napotkamy pracowników, więc w razie potrzeby zawsze można poprosić ich o pomoc.
Cena paliwa w Japonii to obecnie 165-170 yenów za litr 95tki (listopad 2022).
Samochodem po Japonii
Podróżowanie po Japonii samochodem nigdy nie było naszym pierwszym wyborem. Nie da się jednak ukryć, że auto daje dużo możliwości. Pozwala dotrzeć tam gdzie komunikacja zbiorowa albo nas nie zabierze, albo będzie to podróż długa i niezbyt wygodna. Poruszanie się samochodem po Japonii, szczególnie poza miastami, jest bardzo przyjemnym doświadczeniem. Pozwala na odrzucenie na chwilę skrupulatnie przygotowanego planu podróży i zatrzymanie się tam, gdzie zobaczymy coś ciekawego, albo po prostu tam, gdzie akurat nam się spodoba. Samochód daje wolność, warto czasem sobie na nią czasem pozwolić.